Sempre ouvira falar de ti como ‘Pepe, o sobriño da Adelaida’, o periodista. Anos máis tarde, cando a Asociación de Escritores en Lingua Galega che fixo unha homenaxe en Espartedo, tiven ocasión de coñecerte en persoa. Lémbrome de que, cando me viches por primeira vez, dixeches: `Home, Alberto!, hai mil anos que nos coñecemos’. O tempo e o espacio sempre entrecruzados na memoria…
Coñecíamonos a través do tempo, no lugar común (o tópico) que permanece a través do tempo que pasa sen parar. Pero a terra queda e a ela voltamos. Sempre. Sen excepcións.
Eu lera con moito interese algúns dos teus libros: ”Morrer en Castrelo do Miño”, “Ribeirana do Sil”, “Agosto do 36”, “A ceo aberto”…textos cunha clara vocación cinematográfica e que falaban do noso pasado máis oscuro, aquél do que ninguén quería nin falar. Logo de coñecerte, lín os teus derradeiros escritos, relatos de corte autobiográfica que relataban toda unha época (a posguerra) e unha terra (esta) atravesada por unha vida (a túa) .
Unha terra na que ten pasado de todo xa dende aquela. Regada durante xeracións con ‘sangre, sudor e lágrimas’. Na que todos fixemos xa de bos e de malos (típicos e tópicos). Unha terra batida, queimada, e con máis mortos por baixo que vivos porrriba. Unha terra revolta pero que sempre asenta e volve dar fruto. Unha terra verdadeiramente agradecida.
Só ten que pasar o tempo. Se non tiveramos que pasar nos tamén…sería perfecto.
O único que se me ocorre a mín ( xa que vivimos, de momento, enriba dela) é codala, mimala, facer dela un lugar habitable, algo do que nos sintamos orgullosos de deixar en herdanza.Atrás quedan os tempos da fame e da miseria xeneralizadas. Hoxe as miserias que temos son máis da’ ialma’ que do corpo. Tampouco volverán as guerras de antes (haberá outras, lonxe, nun mundo cada vez máis pequeno). A xente mudou. Somos todos (ou na meirande parte) máis educados, máis conscientes, menos brutos: máis humanos. Compartindo unha terra que levamos facendo xuntos (nos guste ou non), xeración tras xeración, homes e mulleres, ricos e pobres, vellos e cativos. Éche o que hai…
O mundo quedouse pequeno, Pepe. Está cheo de xente. É xa coma unha gran aldea onde ‘ou vivimos todos ou non vive nadie’. A ver se demostramos (unha vez máis) sermos máis listos que en outros tempos, e saimos con ben desta. Deica nada vémonos (se coincide). Xa che contarei…
Fdo.- Alberto Saco.
Na memoria de Xosé Fernández Ferreiro.
Nado (e criado) en Espartedo (Nogueira de Ramuín, 1931)
Emigrou a Ourense e despois a Madrid, onde ingresou na Escola de Periodismo
Guionista cinematográfico en colaboración con Cesáreo González e Arturo Fernández (Suevia Films)
Periodista e colaborador en diversos medios escritos (ABC, El Correo Gallego), desenvolveu gran parte do seu traballo profesional na redacción de La Voz de Galicia
Na súa labor de escritor cultivou diversos xéneros como poesía, ensaio ou crónica histórica. Mais o seu xénero favorito e onde desenvolve a maior parte da súa obra é a narrativa, aquí practicou, a ficción científica (Reportaxe cósmico), a novela negra (Corrupción e morte de Brigitte Bardot) o western (A morte de Frank González) ou relato onírico (O Minotauro). Os seus títulos máis coñecidos e recoñecidos son: Morrer en Castrelo de Miño, A saga dun afiador e Agosto do 36, gañadora esta última do premio Xerais no ano 1991.
Membro da Real Academia Galega dende 2013.
Morre o 16 de decembro de 2015 en A Coruña. Ata sempre, PEPE.